آثار و برکات نماز(بخش چهارم)

يکشنبه 18 آذر 1397

18:23

علی دانایی

[ ]

5- تلقین شهادتین بوسیله ملک الموت:

یکی دیگر از اثرات اخروی نماز این است که ملک الموت یعنی عزرائیل در هنگام قبض روح به افراد نمازگزار تلقین شهادتین می کند البته اگر چه قبض روح از اموری است که در دنیا برای شخص محتضر انجام می شود ولی چون مقدمه ورود به جهان آخرت است لذا جزو امور اخروی فرد محتضر محسوب می شود برای این اثر نماز حدیثی هم نقل می شود تا مطلب از بیان اهل بیت (علیهم السلام) واضح گردد. در حدیثی است که در مشرق و مغرب نیست مگر آنکه ملک الموت در هر شبانه روز در اوقات نماز پنج مرتبه به ایشان نظر می کند پس هر گاه کسی را می خواهد قبض روح کند از کسانی باشد که مواظبت داشته بر نماز و نمازها را در اوقات خود بجا آورده ملک الموت تلقین کند او را بشهادتین (یعنی اشهد ان لا اله الله و اشهد ان محمد رسول الله) و دور کند از او ابلیس ملعون را(23).

5- تلقین شهادتین بوسیله ملک الموت:

6 - کامل آوردن رکوع و اثر آن برای رفع وحشت قبر:

از چیزهایی که نافع است برای برطرف کردن وحشت قبر آن است که رکوع نماز را کامل و تمام بجا آورد چنانکه از حضرت امام محمد باقر (علیه السلام) روایت شده است که:
کسیکه تمام کند رکوع خود را داخل نشود او را وحشتی در قبرش(24) مسلما در عالم قبر که عده ای از علماء کلام قبر را تفسیر کرده اند به زندگی برزخی نه این قبر خاکی تنها انسان وارد شده در آنجا بسیار در حالت سختی قرار می گیرد از غربت و تنهایی در آنجا و چیزی که می تواند او را از این وحشت تنهایی برهاند اعمال شایسته اوست که یکی از آنها به نص و تصریح روایت رکوع کامل است.

7- اثر هدیه نماز برای میت در شب اول قبر:

سید بن طاووس (ره) از حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) روایت کرده که فرمودند: نمی گذرد بر میت ساعتی سخت تر از شب (اول) قبر پس رحم نمائید مردگان خود را به صدقه و اگر نیافتی چیزی که صدقه بدهی پس یکی از شما دو رکعت نماز کند و بخواند در رکعت اول فاتحه الکتاب یک مرتبه وقل هو الله دو مرتبه و در رکعت دوم فاتحه یک مرتبه و الهیکم التکار ده مرتبه و سلام دهد و بگوئید اللهم صل علی محمد و آل محمد وابعث ثوابها الی قبر ذلک المیت فلان بن فلان پس حق تعالی می فرستد همان ساعت هزار ملک به سوی قبر آن میت با هر ملکی جامه و حله ای (برای میت) و تنگی قبر او را وسعت دهد تا روز نفخ صور (روزی که اسرافیل در شیپور و صور خود بدمد و قیامت بزرگ به پا شود) و عطا کند به نماز کننده به عدد آنچه آفتاب بر آن طلوع می کند حسنات و بالا برده می شود برای او چهل درجه(25).
این هم یک اثر از اثرات نماز حتی نمازی که فردی دیگر در شب اول قبر میت خوانده و آنرا هدیه نموده است برای آن میت. البته برای رفع وحشت شب اول قبر از میت دو رکعت نماز دیگر هست که نماز معروف شب اول قبر همان است بدین صورت: دو رکعت نماز انجام می دهد در رکعت اول حمد و آیه الکرسی یک مرتبه و در رکعت دوم حمد یک مرتبه و سوره قدر (انا انزلناه) را ده مرتبه (10 مرتبه) بخواند و چون سلام نماز را بگوید این ذکر را بگوید:
اللهم صل علی محمد و آل محمد وابعث ثوابها الی قبر فلان بن فلان و به جای فلان به فلان نام میت را بگوید(26) همچنین شیخ بزرگوار ثقه الاسلام نوری در کتاب دارالسلام از شیخ خود معدن الفضایل و المعالی مولانا حاج مولافتحعلی سلطان آبادی نقل کرده که فرمود عادت و طریقه من بر آن بود که هر کس از دوستان اهل بیت (علیهم السلام) را که خبر فوتش را می شنیدم دو رکعت نماز در شب دفن او برای او می گزاردم (همان دو رکعت نماز شب اول قبر) خواه آن میت را می شناختم یا نه و هیچ کس بر این روش من مطلع نبود تا آنکه روزی یکی از دوستان مرا در راهی ملاقات کرد و گفت: دیشب خواب دیدم فلان شخص را که در این ایام وفات کرده و پرسیدم از حال (و آنچه براو گذشته بعد از مردن گفت من در سختی و بلا بودم تا اینکه دو رکعت نمازی که فلانی خواند - و اسم شما را برد - آن دو رکعت مرا از عذاب نجات داد خدا رحمت کند پدرش را به این احسانی که از او به من رسید. مرحوم حاج ملافتحعلی فرموده آنگاه آن شخص از من پرسید که آن نماز چه نمازی بود؟ پس من او را خبر دادم به طریقه مستمره خود برای اموات (نماز شب اول قبر را برای اموات می خواندم(27)).

8 - اثر نماز شب در نجات از فشار قبر و عذاب جهنم:

از حضرت امام رضا (علیه السلام) نقل شده است که فرمود: بر شما باد به نماز شب (یعنی نماز شب را بخوانید) نیست بنده ای که برخیزد آخر شب وبجا آورد هشت رکعت نماز شب و دو رکعت نماز شفع و یک رکعت وتر و استغفار کند در قنوت وتر هفتاد مرتبه مگر آنکه پناه داده شود از عذاب قبر و از عذاب جهنم و طولانی شود عمرش و گشوده شود معیشت وی(28) (البته این دو اثر اخیر مربوط به امور دنیوی نمازگزار است که در این حدیث آمده است) در مورد نماز شب و طریقه خواندن آن در بخش مربوط به نماز شب مطالبی بیان شده و آنچه در این حدیث شریف ذکر شده استناد به همین مطلب است که نماز شب این اثر را دارد که نمازگزار را در قبر از فشار قبر و در قیامت از عذاب جهنم نجات می دهد.

9 - فریادرسی نماز برای میت در برابر نکیر و منکر:

اثر دیگری که برای نماز در آخرت در روایات ذکر شده این است که نماز به صورت فرد نورانی و خوش چهره ای همراه مؤمن در قبر قرار می گیرد و یکی از چیزها (و اعمالی) است که مؤمن را در جواب دادن به سؤال در قبر یاری می کند از چیزهای دیگر علاوه بر نماز، روزه، زکات، حج، برو احسان، ولایت آل محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) است که در بحارالانوار ج 6 ص 134 روایات آن وارد شده(29) این مواردی که برای اثر اخروی نماز شمرده شد گوشه ای از اثرات اخروی فردی نماز است که برای نمازگزار و مؤمن مؤثر است و این به معنی همه آثار نیست بلکه نمونه های زیادی از این قبیل هست که ما گوشه ای از آن را بیان کردیم مطلب دیگر که لازم به ذکر است اینکه اثراتی که بیان شد اثراتی است که برای خود افراد در قیامت و عالم بعد از عالم دنیا در آن آثار می بینند و مشاهده می کنند اما گاهی خود انجام این اعمال برای اموات نتایجی دارد که برای زندگان حاصل می شود. مثلاً در روایتی از نبی مکرم اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده است که نمازگزاردن بر جنازه مؤمن خود اثری برای نمازگزار و خواننده نماز میت دارد که در این حدیث چنین می فرماید:
به زیارت قبرها برو تا آخرت را بیاد آری و مردگانرا غسل بده زیرا زیرو روکردن جسد بی حرکت موعظه ای کامل است بر مردگان نمازگزار، شاید بدین وسیله غمگین شوی زیرا شخص غمگین روز رستاخیز در سایه (عرش) خدا در معرض همه نیکی هاست(30)
همانگونه که قبلاً متذکر شدیم اثرات و برکات اخروی نماز زیادتر از این است که به توان به همه موارد آن اشاره کرد همانطور که در کتب مختلف و تألیفات بزرگان مشاهده می شود و این مثالها و نمونه ها گوشه ای از اثرات اخروی نماز بود که از آیات و روایات و حکایتهای بزرگان نقل گردید. اما برای نماز آثار اجتماعی نیز هست تا به حال بحث ما در مورد آثار فردی بود در بخش آتی به آثار و برکات اجتماعی نماز و اینکه خود نماز گذشته از اثرات فردی که دارد چه آثاری در مورد دیگر افراد جامعه و بصورت کلی چه فوائد و نتایجی برای عموم افراد می تواند داشته باشد می پردازیم.

موضوعات: آثار و برکات,

[ بازدید : 121 ] [ امتیاز : 3 ] [ نظر شما :

]