آثار و برکات نماز (بخش ششم)

فصل دوم: اثر سیاسی نماز:

فصل دوم: اثر سیاسی نماز:

1 - نماز مانور اقتدار مسلمین در برابر دشمن:

گرچه در بدونظر نماز یک عبادت فردی حساب شود اما همین نماز وقتی بصورت گروهی و جماعت آن هم در جبهه جنگ در برابر دشمن خوانده شود نوعی از قدرت معنوی مسلمین را به آنان نشان می دهد و این امر همان چیزی است که به دشمن می فهماند شما از این سلاح برخوردار نیستید. که این نماز اثر سیاسی دارد و باید هم خوانده شود تا هم قدرت معنوی برای سربازان اسلام باشد و هم مانوری از اقتدار آنان در برابر دشمن البته در جبهه جنگ آن هم با حالت آماده باش صددرصد در برابر دشمن خداوند متعال لطف و تفضل کرده به نیروهای رزمنده و نماز خوف را بر آنان واجب خواهد کرد که در آیه شریفه 102 سوره نساء این مطلب بیان گردیده است.
و اذا کنت فیهم فأقمت لهم الصلوه فلتقم طائفه منهم معک و لیاخذوا اسلحتهم فاذا سجدوا فلیکونوا من ورائکم ولتأت طائفه اخری لم یصلوا فلیصلوا معک و لیاخذوا حذرهم و اسلحتهم ودالذین لو تغفلون عن اسلحتهم و امتعتکم فیمیلمون علیکم میله واحده و لا جناح علیکم ان کان بکم اذی من مطر او کنتم مرضی ان تضعوا اسلحتکم وخذوا حذرکم ان الله اعد للکافرین عذاباً مهینا.
یعنی: و هنگامی که (ای پیامبر) در میان آنها باشی و (در میدان جنگ برای آنها نماز بر پاکنی) باید دسته ای از آنها با تو (به نماز) برخیزند و باید سلاحهای خود را با خود برگیرند وهنگامی که سجده کردند (و نماز را به پایان رسانیدند) باید به پشت سر شما (به میدان نبرد) بروند آن دسته دیگر که نماز نخوانده اند (و مشغول پیکار بوده اند) بیایند و با تو نماز بخوانند و باید آنها وسایل دفاعی و سلاحهای خود را با خود (در حال نماز) حمل کنند (زیرا) کافران دوست دارند که شما از سلاحها و متاعهای خود غافل شوید و یک مرتبه به شما هجوم کنند. و اگر از باران ناراحت هستید و یا بیمار (و مجروح) باشید مانعی ندارد که سلاحهای خود را بر زمین بگذارید ولی وسایل دفاعی (مانند زره و کلاه خود) را با خود بردارید، خداوند برای کافران عذاب خوارکننده ای فراهم ساخته است.
از نظر شأن نزول این آیه شریفه اگر رجوع به تاریخ اسلام کنیم می بینیم که اثر بخشی سیاسی نماز در برابر دشمن تا چه اندازه می باشد. اما شأن نزول این آیه شریفه: این آیه هنگامی بر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نازل شد که آن حضرت با عده ای از مسلمانان به عزم مکه وارد سرزمین حدیبیه شدند جریان به گوش قریش رسید خالدین ولید با گروه دویست نفری برای جلوگیری از پیشروی مسلمانان به مکه در کوههای نزدیک مکه مستقر شد ظهر که شد بلال اذان گفت و مسلمانان نماز جماعت را با پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) خواندند خالد از مشاهده این امر در فکر فرو رفت و گفت موقع نماز عصر که برای مسلمانان هم خیلی عزیز است باید از فرصت استفاده کرد و با یک حمله برق آسا در حال نماز کار آنها را یکسره کرد. در این همگام آیه فوق نازل شد و نماز خوف را به پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) امر کرد که با مسلمانان بخوانند و با این برنامه نقشه دشمن خنثی شد گفته می شود خالدبن ولید با مشاهده این صحنه ایمان آورد و مسلمان شد.(38)
قرآن مجید نماز خوف را بصورت کلی بیان فرمود اما از سنت و روایات چنین استفاده می شود که طریقه خواندن نماز خوف به این صورت است که نمازهای چهار رکعتی تبدیل به دو رکعت شده گروه اول یک رکعت را با امام جماعت می خوانند و امام جماعت پس از اتمام یک رکعت توقف می کند و آن گروه یک رکعت دیگر را به تنهائی انجام میدهند و به جبهه جنگ باز می گردند. سپس گروه دوم جای آنها را می گیرند و یک رکعت نماز خود را با امام جماعت و رکعت دوم را به طور فرادی انجام می دهند. از مجموع مطالب مربوط به نماز خوف این نتیجه حاصل می شود که اهمیت نماز تا چه اندازه ای هست که حتی در جبهه جنگ هم نه تنها ترک نمی شود بلکه به جماعت خوانده می شود البته به جماعت واجب نیست اما از مستحبات فوق العاده مؤکد است. و می توان چنین استنباط کرد که علت تاکید بر این نماز آن هم به صورت جماعت و در جبهه یکی تقویت روحیه معنوی رزمندگان از نظر هماهنگی و نظم در هدف و یکی هم تاثیر بر دشمنان از نظر مشاهده اهتمام مسلمانان به وظائف خود حتی در میدان جنگ می باشد.